Abse: Mikroorganizmaların başlattığı enfek-siyonlara karşı savunma olarak meydana gelen cerahat birikimidir.
Areola: Meme ucunun etrafındaki koyu renkli dokudur.
Aspirasyon: İğne ve enjektör kullanarak kistten sıvının ve kitlelerden hücrelerin alınmasıdır.
Atipik hiperplazi: Hem anormal (atipik) olan hem de sayıca artan hücrelerdir. Atipik hiperplazi olarak adlandırılan iyi huylu mikroskopik meme değişiklikleri, kadınlarda meme kanseri gelişme riskini hafif derecede artırmaktadır.
Ortalama risk (meme kanseri için): Hastalıkla ilişkili olduğu bilinen bazı özel etkenlerin olmadığı durumda meme kanseri olma riskini ölçer.
İyi huylu: Kötü huylu olmayan, komşu doku veya vücudun diğer bölümlerine yayılmayan.
İyi huylu meme değişiklikleri: Memede kanseröz olmayan meme değişiklikleri. İyi huylu meme değişiklikleri ağrıya, meme akıntısına ve başka problemlere neden olabilir.
Biyopsi: Tanı amacıyla mikroskop altında incelemek için bir miktar doku ve hücrelerin alınma işlemidir.
BRCA1 ve BRCA2 genleri: Değiştiklerinde meme kanserine yatkınlığı göstermektedir. Genetik olarak geçen meme kanseri vakalarının %80-90'ında bu genler değişmiştir.
Meme yoğunluğu: Genç kadınlarda fazla olan glandular doku mammografi ile meme kanseri tanısının konmasını engelleyen.
Meme implantları: Mastektomiyi takiben yeni memenin oluşturulmasında kullanılan silikon jel veya serum fizyolojik ile doldurulmuş silikon keselerdir.
Kalsifikasyonlar: Mammografide de görülen, dokudaki küçük kalsiyum birikintileridir.
Kanser: Kontrolsüz anormal hücre çoğalması ile karakterize 100’den fazla hastalığa verilen genel addır. Kanser hücreleri sağlıklı dokuyu istila edip tahrip eder ve kan ve lenf yolu ile vücudun diğer bölümlerine yayılabilir.
Karsinoma: Organları, bezleri ve diğer vücut yapılarını örten dokularda (epitel dokusu) başlayan kanserdir. Çoğu kanser karsinomadır.
Karsinoma in situ: Oluştuğu hücreye yerleşen ve etraftaki dokulara yayılmayan kanserdir.
Chemoprevention: Kanser gelişme riski yüksek olan bireylerde kanserin oluşmasını veya kanser tedavisi gören bireylerde kanserin tekrarlanmasını önlemek amacıyla ilaç veya vitaminlerin kullanılmasıdır.
Kromozom: Genleri içeren hücrenin çekirdeğinde bulunan yapılardır.
Klinik meme muayenesi: İlk önce bir memede daha sonra da diğerinde meme ve koltuk altının hekim tarafından değerlendirilmesidir.
Bilgisayarlı tomografi (BT): Vücuttaki bölgelerin enine-kesit görüntülerinden oluşan ve pek çok röntgen görüntüsünden elde edilen bilgiyi organize etmek için bilgisayarı kullanan bir görüntüleme tekniğidir.
Bilgisayar destekli tanı: Mammografi’yi ve şüpheli görünen alanları değerlendirmek için özel bir bilgisayar programının kullanımıdır.
Core iğne biyopsisi: Mikroskopik değerlendirme için bir miktar doku almak amacıyla küçük kesici bir iğne kullanılır.
Adet dönemindeki meme değişiklikleri: Adet döneminde hormonların düzeyinde meydana gelen değişime cevap olarak ortaya çıkan normal doku değişiklikleridir. Peryodik meme değişiklikleri memelerde şişlik, hassasiyet ve ağrıya neden olur.
Kist: İçi su dolu keseciklerdir. Meme kistleri iyi huyludur.
Tanı amaçlı mammografi: Kitle gibi hastalığın belirtisi olan veya tarama amaçlı mammografide anormallik saptanan kadınların memesini değerlendirmek için meme grafisinin kullanımıdır.
Dijital mammografi: Anlaşılması zor ama önemli olan değişiklikler hakkında bilgi edinmemizi sağlayan röntgen görüntülerinin bilgisayara kayıt edilme tekniğidir.
Kanallar (ducts): Vücut sıvılarını taşıyan kanallardır. Meme kanalları meme lobundan meme ucuna doğru süt taşır.
Duktal karsinoma in situ: Meme dokusunda sadece kanallara yerleşen kanserdir.
Eksiziyonel biyopsi: Genellikle sağlıklı dokuların sınırları boyunca dokudaki anormal bölümün mikroskopik değerlendirme için cerrahi olarak çıkartılmasıdır. Eksiziyonel biyopsi ile memeden kitle tam olarak çıkartılır.
Yanlış negatif (mammografi): Hastalık var iken meme grafisi ile meme kanseri tanısının konamaması.
Yanlış pozitif (mammografi): Hastalık yok iken meme grafisi ile meme kanseri tanısının konması.
Yağ nekrozu: Memeye gelen bir travmaya cevap olarak oluşan yağ dokusunun kitlesidir.
Fibroadenom: Hem yapısal (fibro) hem de glandular (adenom) dokulardan meydana gelen iyi huylu tümörlerdir.
Fibrokistik hastalık: Genel meme değişikliklerine bakınız.
İnce iğne aspirasyonu: Kistten sıvı çekmek veya sert kitlelerden hücre örneği almak için ince uçlu iğneler kullanılarak yapılan aspirasyondur.
Genel meme değişiklikleri: Memedeki düzensizlik ve kitlelerdir. Bunlar “fibrokistik hastalık” veya “iyi huylu meme hastalığı” olarak adlandırılır.
Gen: DNA molekülünün bir parçasıdır ve kalıtımın temel biyolojik ünitesidir.
Genetik değişiklik: Gen davranışlarını bozan ve bazen de hastalığa neden olan DNA segmentindeki değişikliklerdir.
Yüksek risk (meme kanseri için): hastalıkla ilgili etkenlerin varlığı bilindiğinde meme kanseri olma riskini ölçer.
Hormon replasman tedavisi: Hormon içeren ilaçlar menopoza bağlı semptomları dengelemek için kullanılır.
Hormon: belli organ ve dokuları etkileyen ve vücudun farklı bezleri tarafından salgılanan kimyasal maddelerdir.
Hiperplazi: Hücrelerin aşırı büyümesidir. İyi huylu meme değişikliklerinin birkaç tipinde hiperplazi olabilir.
İnsiziyonel biyopsi: Mikroskop altında incelemek için cerrahi olarak anormal dokudan bir parça alınmasıdır.
İnfeksiyon: Bakteri ve virüs gibi mikroorganizmalar tarafından vücut dokularının istilasıdır.
İnfiltre kanser: Komşu organlara, koltuk altı lenf bezlerine veya vücudun diğer bölümlerine yayılmış olan kanserdir (invazif kanserlerle aynı)
İnflamasyon: Vücudun hasara karşı koruyucu cevabıdır. Inflamasyon sıcaklık, kızarıklık, şişlik, ağrı ve fonksiyon kaybı ile belirlenebilir.
İntraduktal papilom: Meme kanallarına yerleşen siğile benzeyen küçük bir oluşumdur.
İnvaziv kanser: Komşu organlara, koltuk altı lenf bezlerine veya vücudun diğer bölümlerine yayılmış olan kanserdir (infiltre kanserlerle aynı)
Lazer ışını ile tarama: Meme kanserinin tanısında halen araştırma aşamasında olan bu yöntemde lazer ışını memeden geçerken özel bir kamera kullanılarak resimler çekilir.
Lob, lobulus, asinüs: Memenin süt üreten dokularıdır. Her bir meme 15-20 lobdan her bir lob 20-40 lobulustan ve bunların her biri de 10-100 arasında asinüsten oluşur. Asinüslarda meydana gelen süt, kanallar ile meme ucuna taşınır.
Lokalizasyon biyopsisi: Sadece mammografi ile saptanan anormal dokuları tespit etmek için kullanılır.
Lumpektomi: Ameliyatla sadece kanserli meme kitlesinin çıkartılmasıdır, genellikle ardından radyoterapi uygulanır .
Lenf sistemi: Enfeksiyon ve hastalıklarla mücadele eden hücreleri üreten, depolayan ve taşıyan doku ve organlardır.
Makrokalsifikasyonlar: Kaba kalsiyum birikintileridir. Genellikle yaşlanmaya, eski travmalara, veya enflamasyonlara bağlı ortaya çıkar ve iyi huylu değişikliklerle ilişkilidir.
Magnetik rezonans görüntüleme (MRI): Vücut bölümlerinin kapsamlı görüntülerini elde etmek için bilgisayara bağlanmış güçlü bir mıknatısın kullanıldığı bir tekniktir.
Kötü huyluluk: Kanser olma durumudur. Kötü huylu tümörler çevredeki dokuları istila edebilir ve vücudun diğer bölümlerine yayılabilir.
Meme kanalı ektazisi: İyi huylu meme değişikliğidir. Meme ucunun altında bulunan kanallar genişler ve bazen de enfekte olur.
Mamogram: Memenin filmidir
.
Mammografi: Röntgen ışınlarını kullanarak meme dokusunun değerlendirilmesidir.
Mastektomi: Ameliyatla memenin alınmasıdır.
Mastit: Memenin enfeksiyonudur. Genellikle emzirme döneminde görülür.
Menopoz: Kadınlarda adetin kesilmesidir. Menopoz "yaşam değişikliği" olarak da adlandırılır.
Menstuel siklüs (adet): Doğurganlık çağında rahimden kan ve dokuların her ay atılmasıdır.
Mikrokalsifikasyon: Mammografide görülen, memedeki ince kalsiyum birikintileridir. Bazen mikrokalsifikasyonlar meme kanserinin bulgusu olabilir.
Mutasyon: Genlerin sayısal ve yapısal olarak değişimidir.
İğne biyopsisi: Mikroskopik değerlendirme için bir miktar hücre ve dokunun iğne ile alınması işlemidir.
Meme ucu akıntısı: Meme ucundan sıvı gelmesidir.
Ele gelmeyen kitleler: Mammografide görünen fakat elle hissedilemeyen kanserlerdir.
Tek aşamalı işlemler: Biyopsi ve cerrahi tedavi tek aşamada yapılır.
Palpasyon: Parmak uçlarını kullanarak alttaki doku ve organları inceleme işlemidir. Klinik meme muayenesinin en önemli bölümü kitle arama açısından yapılan meme palpasyonudur.
Patolog: Mikroskop altında hücre ve dokuları inceleyerek tanı koyan bir hekimdir.
Pozitron emisyon tomografi (PET): Radyoaktif kaynaklardan yayılan uyarıların insan vücudundaki dağılımını görüntüye dönüştüren bir tekniktir
Profilaktik mastektomi: Bireyde kanser gelişme riskini azaltmak için kanser varlığı bilinmeyen memenin ameliyatla alınmasıdır.
Rad: Radyasyonu ölçme birimidir.
Radyasyon: Dalgalar veya partikül akıntıları tarafından oluşturulan enerjidir. Radyasyon amacına göre farklı dozlarda kullanılmaktadır. Düşük doz tanı amacıyla yüksek doz tedavi amacıyla kullanılır.
Risk: İnsanın yaşamı ve sağlığı için olumsuz sonuçlanabilen ve genelleştirilemeyen bazı olasılıkların hesaplanmasıdır.
Risk faktörleri: Bireyin kanser riskini artıran durum ve ajanlardır. Risk faktörlerinin kanser yapması şart değildir, onlar belirleyici olabilir.
Sklerozan adenozis: Meme lobullerinde dokunun hızlı büyümesi ile gelişen iyi huylu bir değişikliktir.
Tarama amaçlı mammografi: Semptomsuz bireylerde kanser gibi hastalığın belirtilerini değerlendirmede kullanılan meme grafisidir.
Sonogram: Ultrasonografinin meydana getirdiği görüntüdür.
Stereotaktik lokalizasyon biyopsisi (İşaretleme biyopsisi): Özel olarak saptanan bir bölgeyi tam olarak belirlemek için üç boyutlu röntgeni kullanan bir yaklaşımdır. Elle hissedilmeyen anormalliklerde iğne biyopsisi ile birlikte kullanılır.
Cerrahi biyopsi: Mikroskopik değerlendirme ve tanı için dokuların cerrahi olarak alınmasıdır. Hem eksizyonel hem de insizyonel olabilir.
Tamoksifen: Meme kanserinin tedavisinde kullanılan hormonal bir ilaçtır ve kanseri önlemede de test edilmektedir.
Tümör: Dokunun anormal büyümesidir. İyi huylu veya kötü huylu olabilir.
Tümör belirleyicileri: Hastalığın ilerlemesini gösteren, kanser hücrelerinde bulunan genlerin değişmesi ile meydana gelen proteinlerdir.
İki aşamalı işlemler: Genellikle biyopsi ve tedavinin bir iki hafta arayla iki aşamada yapılmasıdır.
Ultrasonografi: Vücut dokularının görüntüsünü oluşturmak için ses dalgalarının kullanımıdır
Röntgen ışınları: Radyasyonun yüksek enerji şeklidir. Vücuttan geçerek bir film üzerine vücut yapılarının görüntü-lenmesini sağlar. Meme grafisi mammografi olarak adlandırılır
Çeviri: Dr. Gülbeyaz Can İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu İç Hastalıkları Hemşireliği ABD
(Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsünün Yayını No. 97-3536)
Areola: Meme ucunun etrafındaki koyu renkli dokudur.
Aspirasyon: İğne ve enjektör kullanarak kistten sıvının ve kitlelerden hücrelerin alınmasıdır.
Atipik hiperplazi: Hem anormal (atipik) olan hem de sayıca artan hücrelerdir. Atipik hiperplazi olarak adlandırılan iyi huylu mikroskopik meme değişiklikleri, kadınlarda meme kanseri gelişme riskini hafif derecede artırmaktadır.
Ortalama risk (meme kanseri için): Hastalıkla ilişkili olduğu bilinen bazı özel etkenlerin olmadığı durumda meme kanseri olma riskini ölçer.
İyi huylu: Kötü huylu olmayan, komşu doku veya vücudun diğer bölümlerine yayılmayan.
İyi huylu meme değişiklikleri: Memede kanseröz olmayan meme değişiklikleri. İyi huylu meme değişiklikleri ağrıya, meme akıntısına ve başka problemlere neden olabilir.
Biyopsi: Tanı amacıyla mikroskop altında incelemek için bir miktar doku ve hücrelerin alınma işlemidir.
BRCA1 ve BRCA2 genleri: Değiştiklerinde meme kanserine yatkınlığı göstermektedir. Genetik olarak geçen meme kanseri vakalarının %80-90'ında bu genler değişmiştir.
Meme yoğunluğu: Genç kadınlarda fazla olan glandular doku mammografi ile meme kanseri tanısının konmasını engelleyen.
Meme implantları: Mastektomiyi takiben yeni memenin oluşturulmasında kullanılan silikon jel veya serum fizyolojik ile doldurulmuş silikon keselerdir.
Kalsifikasyonlar: Mammografide de görülen, dokudaki küçük kalsiyum birikintileridir.
Kanser: Kontrolsüz anormal hücre çoğalması ile karakterize 100’den fazla hastalığa verilen genel addır. Kanser hücreleri sağlıklı dokuyu istila edip tahrip eder ve kan ve lenf yolu ile vücudun diğer bölümlerine yayılabilir.
Karsinoma: Organları, bezleri ve diğer vücut yapılarını örten dokularda (epitel dokusu) başlayan kanserdir. Çoğu kanser karsinomadır.
Karsinoma in situ: Oluştuğu hücreye yerleşen ve etraftaki dokulara yayılmayan kanserdir.
Chemoprevention: Kanser gelişme riski yüksek olan bireylerde kanserin oluşmasını veya kanser tedavisi gören bireylerde kanserin tekrarlanmasını önlemek amacıyla ilaç veya vitaminlerin kullanılmasıdır.
Kromozom: Genleri içeren hücrenin çekirdeğinde bulunan yapılardır.
Klinik meme muayenesi: İlk önce bir memede daha sonra da diğerinde meme ve koltuk altının hekim tarafından değerlendirilmesidir.
Bilgisayarlı tomografi (BT): Vücuttaki bölgelerin enine-kesit görüntülerinden oluşan ve pek çok röntgen görüntüsünden elde edilen bilgiyi organize etmek için bilgisayarı kullanan bir görüntüleme tekniğidir.
Bilgisayar destekli tanı: Mammografi’yi ve şüpheli görünen alanları değerlendirmek için özel bir bilgisayar programının kullanımıdır.
Core iğne biyopsisi: Mikroskopik değerlendirme için bir miktar doku almak amacıyla küçük kesici bir iğne kullanılır.
Adet dönemindeki meme değişiklikleri: Adet döneminde hormonların düzeyinde meydana gelen değişime cevap olarak ortaya çıkan normal doku değişiklikleridir. Peryodik meme değişiklikleri memelerde şişlik, hassasiyet ve ağrıya neden olur.
Kist: İçi su dolu keseciklerdir. Meme kistleri iyi huyludur.
Tanı amaçlı mammografi: Kitle gibi hastalığın belirtisi olan veya tarama amaçlı mammografide anormallik saptanan kadınların memesini değerlendirmek için meme grafisinin kullanımıdır.
Dijital mammografi: Anlaşılması zor ama önemli olan değişiklikler hakkında bilgi edinmemizi sağlayan röntgen görüntülerinin bilgisayara kayıt edilme tekniğidir.
Kanallar (ducts): Vücut sıvılarını taşıyan kanallardır. Meme kanalları meme lobundan meme ucuna doğru süt taşır.
Duktal karsinoma in situ: Meme dokusunda sadece kanallara yerleşen kanserdir.
Eksiziyonel biyopsi: Genellikle sağlıklı dokuların sınırları boyunca dokudaki anormal bölümün mikroskopik değerlendirme için cerrahi olarak çıkartılmasıdır. Eksiziyonel biyopsi ile memeden kitle tam olarak çıkartılır.
Yanlış negatif (mammografi): Hastalık var iken meme grafisi ile meme kanseri tanısının konamaması.
Yanlış pozitif (mammografi): Hastalık yok iken meme grafisi ile meme kanseri tanısının konması.
Yağ nekrozu: Memeye gelen bir travmaya cevap olarak oluşan yağ dokusunun kitlesidir.
Fibroadenom: Hem yapısal (fibro) hem de glandular (adenom) dokulardan meydana gelen iyi huylu tümörlerdir.
Fibrokistik hastalık: Genel meme değişikliklerine bakınız.
İnce iğne aspirasyonu: Kistten sıvı çekmek veya sert kitlelerden hücre örneği almak için ince uçlu iğneler kullanılarak yapılan aspirasyondur.
Genel meme değişiklikleri: Memedeki düzensizlik ve kitlelerdir. Bunlar “fibrokistik hastalık” veya “iyi huylu meme hastalığı” olarak adlandırılır.
Gen: DNA molekülünün bir parçasıdır ve kalıtımın temel biyolojik ünitesidir.
Genetik değişiklik: Gen davranışlarını bozan ve bazen de hastalığa neden olan DNA segmentindeki değişikliklerdir.
Yüksek risk (meme kanseri için): hastalıkla ilgili etkenlerin varlığı bilindiğinde meme kanseri olma riskini ölçer.
Hormon replasman tedavisi: Hormon içeren ilaçlar menopoza bağlı semptomları dengelemek için kullanılır.
Hormon: belli organ ve dokuları etkileyen ve vücudun farklı bezleri tarafından salgılanan kimyasal maddelerdir.
Hiperplazi: Hücrelerin aşırı büyümesidir. İyi huylu meme değişikliklerinin birkaç tipinde hiperplazi olabilir.
İnsiziyonel biyopsi: Mikroskop altında incelemek için cerrahi olarak anormal dokudan bir parça alınmasıdır.
İnfeksiyon: Bakteri ve virüs gibi mikroorganizmalar tarafından vücut dokularının istilasıdır.
İnfiltre kanser: Komşu organlara, koltuk altı lenf bezlerine veya vücudun diğer bölümlerine yayılmış olan kanserdir (invazif kanserlerle aynı)
İnflamasyon: Vücudun hasara karşı koruyucu cevabıdır. Inflamasyon sıcaklık, kızarıklık, şişlik, ağrı ve fonksiyon kaybı ile belirlenebilir.
İntraduktal papilom: Meme kanallarına yerleşen siğile benzeyen küçük bir oluşumdur.
İnvaziv kanser: Komşu organlara, koltuk altı lenf bezlerine veya vücudun diğer bölümlerine yayılmış olan kanserdir (infiltre kanserlerle aynı)
Lazer ışını ile tarama: Meme kanserinin tanısında halen araştırma aşamasında olan bu yöntemde lazer ışını memeden geçerken özel bir kamera kullanılarak resimler çekilir.
Lob, lobulus, asinüs: Memenin süt üreten dokularıdır. Her bir meme 15-20 lobdan her bir lob 20-40 lobulustan ve bunların her biri de 10-100 arasında asinüsten oluşur. Asinüslarda meydana gelen süt, kanallar ile meme ucuna taşınır.
Lokalizasyon biyopsisi: Sadece mammografi ile saptanan anormal dokuları tespit etmek için kullanılır.
Lumpektomi: Ameliyatla sadece kanserli meme kitlesinin çıkartılmasıdır, genellikle ardından radyoterapi uygulanır .
Lenf sistemi: Enfeksiyon ve hastalıklarla mücadele eden hücreleri üreten, depolayan ve taşıyan doku ve organlardır.
Makrokalsifikasyonlar: Kaba kalsiyum birikintileridir. Genellikle yaşlanmaya, eski travmalara, veya enflamasyonlara bağlı ortaya çıkar ve iyi huylu değişikliklerle ilişkilidir.
Magnetik rezonans görüntüleme (MRI): Vücut bölümlerinin kapsamlı görüntülerini elde etmek için bilgisayara bağlanmış güçlü bir mıknatısın kullanıldığı bir tekniktir.
Kötü huyluluk: Kanser olma durumudur. Kötü huylu tümörler çevredeki dokuları istila edebilir ve vücudun diğer bölümlerine yayılabilir.
Meme kanalı ektazisi: İyi huylu meme değişikliğidir. Meme ucunun altında bulunan kanallar genişler ve bazen de enfekte olur.
Mamogram: Memenin filmidir
.
Mammografi: Röntgen ışınlarını kullanarak meme dokusunun değerlendirilmesidir.
Mastektomi: Ameliyatla memenin alınmasıdır.
Mastit: Memenin enfeksiyonudur. Genellikle emzirme döneminde görülür.
Menopoz: Kadınlarda adetin kesilmesidir. Menopoz "yaşam değişikliği" olarak da adlandırılır.
Menstuel siklüs (adet): Doğurganlık çağında rahimden kan ve dokuların her ay atılmasıdır.
Mikrokalsifikasyon: Mammografide görülen, memedeki ince kalsiyum birikintileridir. Bazen mikrokalsifikasyonlar meme kanserinin bulgusu olabilir.
Mutasyon: Genlerin sayısal ve yapısal olarak değişimidir.
İğne biyopsisi: Mikroskopik değerlendirme için bir miktar hücre ve dokunun iğne ile alınması işlemidir.
Meme ucu akıntısı: Meme ucundan sıvı gelmesidir.
Ele gelmeyen kitleler: Mammografide görünen fakat elle hissedilemeyen kanserlerdir.
Tek aşamalı işlemler: Biyopsi ve cerrahi tedavi tek aşamada yapılır.
Palpasyon: Parmak uçlarını kullanarak alttaki doku ve organları inceleme işlemidir. Klinik meme muayenesinin en önemli bölümü kitle arama açısından yapılan meme palpasyonudur.
Patolog: Mikroskop altında hücre ve dokuları inceleyerek tanı koyan bir hekimdir.
Pozitron emisyon tomografi (PET): Radyoaktif kaynaklardan yayılan uyarıların insan vücudundaki dağılımını görüntüye dönüştüren bir tekniktir
Profilaktik mastektomi: Bireyde kanser gelişme riskini azaltmak için kanser varlığı bilinmeyen memenin ameliyatla alınmasıdır.
Rad: Radyasyonu ölçme birimidir.
Radyasyon: Dalgalar veya partikül akıntıları tarafından oluşturulan enerjidir. Radyasyon amacına göre farklı dozlarda kullanılmaktadır. Düşük doz tanı amacıyla yüksek doz tedavi amacıyla kullanılır.
Risk: İnsanın yaşamı ve sağlığı için olumsuz sonuçlanabilen ve genelleştirilemeyen bazı olasılıkların hesaplanmasıdır.
Risk faktörleri: Bireyin kanser riskini artıran durum ve ajanlardır. Risk faktörlerinin kanser yapması şart değildir, onlar belirleyici olabilir.
Sklerozan adenozis: Meme lobullerinde dokunun hızlı büyümesi ile gelişen iyi huylu bir değişikliktir.
Tarama amaçlı mammografi: Semptomsuz bireylerde kanser gibi hastalığın belirtilerini değerlendirmede kullanılan meme grafisidir.
Sonogram: Ultrasonografinin meydana getirdiği görüntüdür.
Stereotaktik lokalizasyon biyopsisi (İşaretleme biyopsisi): Özel olarak saptanan bir bölgeyi tam olarak belirlemek için üç boyutlu röntgeni kullanan bir yaklaşımdır. Elle hissedilmeyen anormalliklerde iğne biyopsisi ile birlikte kullanılır.
Cerrahi biyopsi: Mikroskopik değerlendirme ve tanı için dokuların cerrahi olarak alınmasıdır. Hem eksizyonel hem de insizyonel olabilir.
Tamoksifen: Meme kanserinin tedavisinde kullanılan hormonal bir ilaçtır ve kanseri önlemede de test edilmektedir.
Tümör: Dokunun anormal büyümesidir. İyi huylu veya kötü huylu olabilir.
Tümör belirleyicileri: Hastalığın ilerlemesini gösteren, kanser hücrelerinde bulunan genlerin değişmesi ile meydana gelen proteinlerdir.
İki aşamalı işlemler: Genellikle biyopsi ve tedavinin bir iki hafta arayla iki aşamada yapılmasıdır.
Ultrasonografi: Vücut dokularının görüntüsünü oluşturmak için ses dalgalarının kullanımıdır
Röntgen ışınları: Radyasyonun yüksek enerji şeklidir. Vücuttan geçerek bir film üzerine vücut yapılarının görüntü-lenmesini sağlar. Meme grafisi mammografi olarak adlandırılır
Çeviri: Dr. Gülbeyaz Can İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu İç Hastalıkları Hemşireliği ABD
(Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsünün Yayını No. 97-3536)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Sende yaz...